ORTAOKUL öğrencileri, tiryakilerin attığı sigara izmaritleri geri dönüştürerek gübre, elyaf ve kağıt elde etti. Öğrencilerden Berra Uysal (14), “Projemizde, sigara tiryakilerinin attığı izmaritlerin 3 ana bileşenlerinden biri olan filtreden elyaf, tütününden gübre ve kağıdından da sinek-böcek kovucu madde kağıt elde ettik” dedi.
Erzurum Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen Gelecek Tarımda Proje Yarışması ve Tarım Şenliği’ne, ‘Atık Olan Sigara İzmaritlerinden Dönüştürülerek Yeni Ürünler Üretilmesi ve Çevre Duyarlılığı Kazandırılması’ projesi ile katılan Bursa BTSO Kamil Tolon Bilim ve Sanat Merkezi öğrencileri birinci oldu. Arkadaşları Meliha Rüveyda Vatansever (13) ve Duru Aras (13) ile hazırladıkları projelerinin Kütahya Dumlupınar Üniversitesi tarafından düzenlenen ‘İkinci Ar-Ge Proje Pazarı’ yarışmasında da birinci olduğunu ifade eden Berra Uysal, “Son verilere göre dünyada 8 milyar insan olduğunu göz önünde bulundurursak bu insanların 3,7 milyarı sigara içiyor. Sigara içenleri 4 milyar olarak varsayarsak dünyadaki insanların yarısının sigara içtiğini söyleyebiliriz. Her insanın bir dal sigara içtiğini düşünürsek demek ki sokakta 4 milyar tane sigara izmariti bulabiliriz. Eğer kişi başı 20 sigaradan hesaplarsak sokakta şu an 80 milyar sigara izmariti var demektir. Bunların toplanması adına kıyafet toplama kutuları gibi kutular oluşturulursa orada toplanan sigara izmaritleri projemizde söylediğimiz gibi geri dönüştürülebilir” diye konuştu.
Sigara izmaritlerinin ana bileşenleri olan atıklarda kağıt, filtre ve içildikten sonra içinde kalan tütün kısmının kullanarak kendilerine 3 ana bileşen oluşturduklarını vurgulayan Berra Uysal şunları söyledi:
“Sigara filtreleri önce temizlendi, kurutularak kendi yaptığımız tarak ile tarandı ve elyaf elde edildi. Bu elde ettiğimiz sert elyafları ise oyuncak bebeklerin içini doldurmada kullandık. İnce ve kalın olarak iki gruba ayırdığımız kağıtların A4 boyutuna gelinmesi sağlandı. A4 inceliğine ve boyutuna gelen kağıtların artık üzerine yazı yazılabilen veya resim çizilebilen bir kağıt olmaya başladı. Ardından asıl amacımız olan sinek-böcek kovucu testini yapmak için cam kavanozun üzerine yerleştirdiğimiz kağıdı yaktığımızda kapağı sıkıca kapattık ve içerisine kuru meyve güvesi larvalarını yerleştirdik. Bu güveleri aslında bizim amacımız o ortamdan kovmaktı fakat deneyi yaptıktan sonra 10 dakika bekledik ve baygınlık geçiren bazı güvelerin ölmeye başladığını gördük. Bu da aslında bizim amacımızdan çok daha yüksek bir hedefe ulaştığımızı gösteriyor. Tütüne gelecek olursak tütünü biz gübre olarak kullanmak istedik çünkü tütünün su tutabilme özelliği var. Yani toprağı bütün gün sulamaya çalışmak yerine tütün gübresi kullanarak daha az bir süre uğraşmış olacağız. Bu şekilde hem tütün sağlıklı bir gübre olacak diğer bileşenlerle koyun ve mineral gübresiyle kıyaslarsak 5 tohum koyduğumuz filizlerden tütün gübresinde 5’i de filizlenirken koyun gübresi aslında tarımda en çok kullanılan ticari gübre olmasına rağmen 5 tohumdan sadece 4’ü filizlendi. Yani bizim kullandığımız tütün gübresinin daha yararlı, verimli, su tutan ve rahat filizlenen bir gübre olduğunu gördük.”
Haber: Turgay İPEK – Kamera: Oktay POLAT/ ERZURUM,
